რატომაა მთქნარება გადამდები - მეცნიერების ახალი დასკვნა
16-06-2019
"მთქნარება - ჩვენი სხეულის თავდაცვის მექანიზმი, რომელიც გადატვირთულ ტვინს „აგრილებს“, - ამის შესახებ იტალიელმა და ამერიკელმა ბიოლოგებმა დაასკვნეს, რომლებმაც გადაწყვიტეს გაარკვიონ, რატომ არის ეს პროცესი ასეთი გადამდები.
დაგეგმილია, რომ კვლევის შედეგები ჟურნალ Physiology & Behavior-ის აგვისტოს ნომერში დეტალურად გამოქვეყნდება.
როგორც ნიუ-იორკის პოლიტექნიკური ინსტიტუტის ფსიქოლოგიის პროფესორი და კვლევის ავტორი, ენდრიუ გელაპი განმარტავს, არა მხოლოდ ადამიანები, არამედ ბევრი ცხოველი ამთქნარებს. მეცნიერები დიდი ხანია ცდილობენ ამ პროცედურის მექანიზმი და მისი მნიშვნელობა ნევროლოგიური თვალსაზრისითაც გამოიკვლიონ.
ერთ-ერთი ყველაზე დამაჯერებელი ვერსია ის არის, რომ მთქნარება ხელს უწყობს თავის არეში ზედმეტი სისხლძარღვების გადინებას, ანუ თერმორეგლაციას. ახალი კვლევა ამ ჰიპოთეზას ადასტურებს.
კვლევის შედეგად დადგინდა, რომ ოამ პროცესის მიზანი სპონტანური და ინფექციურია- ოპტიმალური ტვინის ტემპერატურის შენარჩუნება მისი ყველაზე ეფექტური ფუნქციონირებისთვის.
გელაპისა და მისი კოლეგების მიერ ჩატარებულმა წინა კვლევებმა უკვე აჩვენა, რომ მთქნარება მნიშვნელოვნად განსხვავდება წელიწადის სხვადასხვა დროს და პირდაპირ გარემოს ტემპერატურაზეა დამოკიდებული.
ასევე, ყველაზე ხშირად მთქნარება დაახლოებით 20 გრადუსში იწყება. ტემპერატურის შემდგომი ზრდა თითქმის არავითარ გავლენას არ ახდენს მის სიხშირესა და ხანგრძლივობაზე.
თერმოლგულაციული ჰიპოთეზის შესამოწმებლად, ავტორებმა ექსპერიმენტის მონაწილეების კისერზე სამი კომპრესი ალტერნატიულად გამოიყენეს: ცივი (4 გრადუსი), თბილი (46 გრადუსი) და ოთახის ტემპერატურის (22 გრადუსი).
შედეგად აღმოჩნდა, რომ ცივი კომპრესი დაცემინებას მნიშვნელოვნად ამცირებს.
კვლევის ავტორთა აზრით, დასუსტებული თერმონგულაციული ფუნქცია შესაძლოა დაცემინების ერთ-ერთ მიზეზად ჩაითვალოს.
