EBRD-ის კავკასიის რეგიონული დირექტორი - ჩვენ ვაგრძელებთ ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებას, რათა ქვეყანას უფრო ნათელი მომავალი ჰქონდეს და ადამიანებს – უკეთესი ცხოვრება

14-02-2020

„ჩვენ ვაგრძელებთ ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებას, რათა ქვეყანას უფრო ნათელი მომავალი ჰქონდეს და ადამიანებს – უკეთესი ცხოვრება - წერს EBRD-ის კავკასიის რეგიონული დირექტორი კატარინაჰანსენი სტატიაში, რომელსაც forbes.ge აქვეყნებს.

„საქართველო ლამაზი ქვეყანაა უაღრესად ხელსაყრელი გეოგრაფიული მდებარეობით დასავლეთ აზიისა და აღმოსავლეთ ევროპის გასაყარზე, ეს კი საშუალებას აძლევს მას, ისარგებლოს მოსახერხებელი სატრანსპორტო კავშირებითა და თავისუფალი ვაჭრობის ხელშეკრულებებით თურქეთთან, დსთ-ის ქვეყნებსა და ევროკავშირთან.

ბოლო ორი ათწლეულია, საქართველო საგრძნობ პროგრესს განიცდის. მან მნიშვნელოვანი ცვლილებები განახორციელა კრიმინალისა და კორუფციის აღმოფხვრისა და სახელმწიფო ადმინისტრაციის რეფორმირების მიმართულებით და მკაფიო საბაზრო ეკონომიკური მოდელი დანერგა.

ამ მიღწევათა კვალდაკვალ, საქართველომ ევროკავშირთან დადო ასოცირების ხელშეკრულება და DCFTA-ს წევრი გახდა, რაც კიდევ ერთი წინ გადადგმული ნაბიჯია ინტეგრაციისა და წარმატებული განვითარებისაკენ. თავისუფალი ვაჭრობა ევროკავშირთან – მსოფლიოს უმსხვილეს ბაზართან – უნიკალურ შესაძლებლობას ქმნის ბიზნესებისთვის საქართველოში.

ევროკავშირთან ინტეგრაციის გზაზე, საქართველოს მხარს უჭერდა ევროპის რეკონსტრუქციისა და განვითარების ბანკი (EBRD), ეხმარებოდა მცირე და საშუალო ბიზნესებს განვითარებაში, რათა მათ DCFTA-ს მოთხოვნების დაკმაყოფილება უკეთესად შესძლებოდათ. EBRD-მა, გრანტის დონორის რანგში, ევროკავშირთან ერთად, ადგილობრივი პარტნიორი ბანკების მეშვეობით სესხის შეთავაზების საშუალებები შექმნა და ბიზნესები უზრუნველყო როგორც ფინანსებით, ისე აუცილებელი ექსპერტული მხარდაჭერით ზრდის და პროდუქტისა და სერვისის სტანდარტების განვითარების მიმართულებით, რათა ევროკავშირთან ვაჭრობის სტიმულირება მომხდარიყო. ამდენად, 2019 წელი კვლავაც უაღრესად წარმატებული გამოდგა ამ ძალიან მოთხოვნადი საკრედიტო ლიმიტებისთვის. ამასთან, EBRD-მა DCFTA-ის დამატებითი საკრედიტო ლიმიტები გამოსცა ადგილობრივ პარტნიორ ბანკებთან ერთად, რათა თბილისისა და საქართველოს სხვა რეგიონების მცირე და საშუალო ბიზნე დაფინანსებული, როგორიცაა ენგურის ჰიდროელექტროსადგურის რეაბილიტაცია, რომელიც საქართველოს ენერგიის 40%-ს გამოიმუშავებს, ამას ემატება სხვა რამდენიმე კერძო ჰიდროელექტროსადგური და გორის ქარის ფერმა – პირველი კომერციული ქარის ფერმა სამხრეთ კავკასიაში. გარდა ამისა – და რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია – EBRD-ს დაფინანსებული აქვს Black Sea Transmission Line-ი, რომელიც, ადგილობრივი ენერგოპროდუქტების ექსპორტულ ბაზრებთან დაკავშირებით, საქართველოს რეგიონალური ენერგობაზრის ნაწილად აქცევს.

EBRD-ი აქტიურად ქომაგობს Green City Frameworks-ს. ეს ინოვაციური პროექტი ჰოლისტურ, სისტემატურ მიდგომას გვთავაზობს განვითარებადი ქალაქების გამოწვევებთან გასამკლავებლად. პროექტის მთავარი მიზანი სუფთა ჰაერის შენარჩუნებასა და რესურსების ეფექტიან გამოყენებაში მდგომარეობს. ბათუმსა და თბილისს უკვე აქვთ საკუთარ საინვესტიციო საჭიროებათა პრიორიტეტები ჩამოყალიბებული, EBRD-ი კი განაგრობს ამ ქალაქებთან მუშაობას, რათა ისინი უფრო მწვანე და “ჯანსაღი” გახადოს. Green City Frameworks-ის ფარგლებში და EBRD-ის მიერ მართულ მულტიდონორიან Eastern Europe Energy Efficiency and Environment Partnership (E5P) Fund-ის (რომლის უმსხვილესი კონტრიბუტორი ევროკავშირია) მხარდაჭერით, EBRD-მა დააფინანსა ახალი დაბალიატაკიანი ელექტროავტობუსების შესყიდვა, რომლებიც ბათუმის, საქართველოს მესამე ყველაზე დიდი ქალაქის, მუნიციპალურ ტრანსპორტად იქნება გამოყენებული. ბანკს აქამდე ელექტროავტობუსების პროექტი არც ერთ ქვეყანაში არ განუხორციელებია, ასე რომ, ეს უდავოდ ღირსშესანიშნავი პროექტი იქნება. ჩვენ ასევე დავაფინანსეთ ეკოლოგიასთან დამეგობრებული დამატებითი ავტობუსების ყიდვა თბილისში და კიდევ 175 ავტობუსის შეძენა, რათა გაუმჯობესდეს საჯარო ტრანსპორტის სერვისები საქართველოს ექვს რეგიონალურ ქალაქში.

ჩვენ კვლავაც ვმონაწილეობდით კორპორაციული ობლიგაციების ადგილობრივ ვალუტაში გაცემის მიმართულებით, რათა დამატებით შეგვეწყო ხელი ეკონომიკის დედოლარიზაციისთვის. 2014-ის დასაწყისში ჩვენ პირველი საერთაშორისო ფინანსური ინსტიტუტი ვიყავით, ვინც ობლიგაცია ქართულ ლარში გასცა. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო ადგილობრივი ვალუტის გაძლიერების გზაზე, ადგილობრივ ბაზრის მიმართ რწმენის გასაზრდელად, დაფინანსების წყაროთა დივერსიფიცირებისა და ადგილობრივი კაპიტალური ბაზრის განვითარებისთვის.

1994-დან მოყოლებული, როცა EBRD- მა თავისი პირველი პროექტი ჩაუშვა საქართველოში, ბანკი ქვეყანას ინფრასტრუქტურის, ფინანსური და საწარმოო სექტორის გარდაქმნასა და ბიზნესგარემოს გაუმჯობესებაში ეხმარება – არა მხოლოდ პროექტების დაფინანსებით, არამედ იმითაც, რომ აქტიურად ვართ ჩართული კორპორაციული მმართველობისა და რისკის მენეჯმენტის სოლიდური სტანდარტების მქონე მდგრადი საბანკო სექტორის შექმნაში. ჩართულები ვიყავით ასევე პოლიტიკურ დიალოგშიც ქვეყნის ამბიციური რეფორმების ხელშეწყობის მიზნით.

ამჟამად EBRD-ის ჯამური ვალდებულებები საქართველოში დაახლოებით $3.6 მილიარდს შეადგენს 239 ინვესტიციის სახით. ქვეყანაში, სადაც 4 მილიონამდე მოსახლე ცხოვრობს, ეს შთამბეჭდავი რიცხვია. ჩვენი პორტფოლიოს დაახლოებით ნახევარი მდგრადი ინფრასტრუქტურის სექტორს მოიცავს, რომელსაც ფინანსური სექტორი მოჰყვება – მესამედზე ოდნავ მეტით, და კორპორაციული სექტორი – 20%-ით.

ერთობლივი მიღწევების გამოყენებით, საქართველომ რეფორმები უნდა განაგრძოს. მან უნდა გარდაქმნას სამართლებრივი სისტემა და აქტიურად იმუშაოს ინკლუზიური ეკონომიკური ზრდისთვის, სადაც კარი ყველასთვის ღია იქნება. საქართველომ ადამიანური კაპიტალისა და უნარების განვითარებისთვისაც არ უნდა მოუკლოს მუშაობას, რათა შეამციროს უმუშევრობა და მოსახლეობა სტაბილურობითა და კეთილდღეობით უზრუნველყოს.

ასევე, საქართველომ ინსტიტუციების გაძლიერება უნდა გააგრძელოს, განავითაროს ეკონომიკა, წაახალისოს კონკურენცია, პარალელურად კი ეკონომიკური განვითარების ყველა სფეროში საუკეთესო საერთაშორისო პრაქტიკები დანერგოს. საქართველოს მომავალი ადამიანური კაპიტალის გაძლიერებაზე, ახალი ტექნოლოგიების დანერგვა-გამოყენებაზეა დამოკიდებული. საქართველომ მაქსიმალურად უნდა გამოიყენოს თავისი ნაყოფიერი მიწა და სასოფლო- სამეურნეო მოსავალი გააუმჯობესოს, განაგრძოს სასტუმრო სექტორის განვითარება და, რაც ყველაზე მნიშვნელოვანია, ზრუნვა არ მოაკლოს მცირე და საშუალო ზომის კომპანიებს.

ევროპასთან გაფორმებული ასოცირების ხელშეკრულება ამგვარი სტრუქტურული რეფორმებისთვის მშვენიერ ჩარჩოს, გზამკვლევსა და განრიგს ქმნის. ამ მოგზაურობას შეუპოვრობა და გარკვეული მსხვერპლი დასჭირდება, მაგრამ საბოლოო შედეგი ყველა ძალისხმევას გაამართლებს.

არაერთი სამთავრობო რეორგანიზაციის მიუხედავად, EBRD-ი მუდამ საქართველოს ერთგულ პარტნიორად რჩებოდა ძლიერი, კოლეგიალური ურთიერთობებით მთავრობასთან. ჩვენ ვაგრძელებთ ნაკისრი ვალდებულებების შესრულებას, რათა ქვეყანას უფრო ნათელი მომავალი ჰქონდეს და ადამიანებს – უკეთესი ცხოვრება" - წერს კატარინა ჰანსენი.