სტრასბურგის გადაწყვეტილება უკრაინის წინააღმდეგ: სასამართლომ საქმის განხილვა უკრაინაში არსებული მდგომარეობის მიმოხილვით დაიწყო, სადაც აღნიშნა, რომ 2014 წლიდან უკრაინის ტერიტორიული მთლიანობა უპრეცედენტო გამოწვევების წინაშე აღმოჩნდა

16-12-2025

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ განიხილა თუ რამდენად შესაბამისობაშია ადამიანის უფლებათა ევროპულ კონვენციასთან, უკრაინის ხელისუფლების მიერ ერთ-ერთი კომპანიის დასანქცირებისა და სანქციის ფარგლებში, ამ კომპანიის ქონებაზე ყადაღის დადების შესახებ გადაწყვეტილება.

აღნიშნული საქმე მნიშვნელოვანია იმით, რომ ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ ზოგადად სანქციის ინსტიტუტზეც და სანქციების საფუძველზე ადამიანის უფლებების შეზღუდვის სტანდარტზეც იმსჯელა.

ადამიანის უფლებათა ევროპულმა სასამართლომ საქმის განხილვა პირველ რიგში უკრაინაში არსებული მდგომარეობის მიმოხილვით დაიწყო. სასამართლომ აღნიშნა, რომ 2014 წლიდან უკრაინის სახელმწიფოებრიობა და ტერიტორიული მთლიანობა უპრეცედენტო გამოწვევების წინაშე აღმოჩნდა.

2014 წლის 27 თებერვლისთვის რუსეთის ფედერაციამ ყირიმის ნახევარკუნძულის სრული ოკუპაცია მოახდინა. პარალელურად დონეცკისა და ლუგანსკის რეგიონებში რუსეთის მხარდაჭერით სეპარატისტული მოძრაობები გაძლიერდა, რის შედეგადაც ამ რეგიონებში მოქმედმა აღნიშნულმა სეპარატისტულმა მოძრაობებმა 2014 წლის მარტისთვის უკრაინისგან გამოყოფისა და ე.წ. დონეცკისა და ლუგანსკის სახალხო რესპუბლიკების დაარსების შესახებ საჯაროდ განაცხადეს. 2014 წლის მაისის თვიდან აღმოსავლეთ უკრაინის დიდი ნაწილი რუსეთის ეფექტურ კონტროლს დაექვემდებარა (მე-5-მე-8 პარაგრაფები).

2014 წლის მარტის თვიდან ევროკავშირის ხელმძღვანელობით სხვადასხვა საერთაშორისო ორგანიზაციამ და სახელმწიფომ კონკრეტული ფიზიკური და იურიდიული პირების დასანქცირება დაიწყო. სხვადასხვა სახის სანქცია დაეკისრა იმ ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს, რომლებიც მიჩნეული იქნა რომ უკრაინაში ზემოაღნიშნული მოვლენების განვითარებაში გარკვეულ როლს ასრულებდნენ. 2025 წლის მარტისთვის ევროკავშირმა სხვადასხვა სახის სანქცია 2400 ფიზიკურ და იურიდიულ პირს დააკისრა. აღნიშნულის პარალელურად 2014 წლის 14 აგვისტოს უკრაინის რადამ „სანქციების შესახებ“ კანონი მიიღო. ამ კანონის საფუძველზე უკრაინის ხელისუფლებამაც სხვადასხვა სახის სანქცია დააკისრა იმ ფიზიკურ და იურიდიულ პირებს, რომლებიც მიჩნეული იქნა რომ უკრაინაში ზემოაღნიშნული მოვლენების განვითარებაში სხვადასხვა ფორმით მონაწილეობდნენ. 2025 წლის მარტისთვის უკრაინის ხელისუფლებამ სანქციები დააკისრა 10 000 ფიზიკურ და 7 000 იურიდიულ პირს. 2022 წლის 24 თებერვლიდან რუსეთმა უკრაინის წინააღმდეგ სრულმასშტაბიანი სამხედრო თავდასხმა დაიწყო, რომელიც დღემდე გრძელდება (მე-9-მე-11 პარაგრაფები).